Zamek Żupny w Wieliczce przechodzi rewolucję: wielka modernizacja już w drodze!

Wielicki Zamek Żupny, będący jednym z najważniejszych zabytków regionu, przygotowuje się do wielkiej przemiany. Już jesienią 2025 roku ruszy kompleksowa modernizacja, której efekty odczują zarówno miłośnicy historii, jak i mieszkańcy miasta. Na czas inwestycji, która potrwa około dwa i pół roku, zamek pozostanie zamknięty dla zwiedzających, a jego wnętrza i otoczenie przejdą gruntowną metamorfozę.

Nowe przestrzenie i pełna dostępność dla wszystkich

Zaplanowane prace to nie tylko remont, ale fundamentalna przebudowa funkcjonowania zamku. Największą zmianą będzie niemal czterokrotne zwiększenie przestrzeni ekspozycyjnej – z 400 m² do aż 1470 m². Tak duże powiększenie powierzchni umożliwi prezentację bogatszych zbiorów oraz organizację większych wydarzeń kulturalnych. Szczególny nacisk położono na dostępność – znikną bariery architektoniczne, pojawią się windy, nowe klatki schodowe oraz przejścia podziemne. Z tych rozwiązań skorzystają przede wszystkim osoby z niepełnosprawnościami, seniorzy oraz rodziny z dziećmi.

W nowym skrzydle powstanie przestrzeń edukacyjna, a część zamku zostanie przystosowana do potrzeb gastronomicznych, co pozwoli na organizację warsztatów i spotkań przyciągających lokalną społeczność. Okolice zamku także się zmienią – powstanie ogólnodostępny skwer, inspirowany dawnym ogrodem żupnym. Nowa aranżacja terenu ma sprzyjać integracji mieszkańców i rekreacji przez cały rok.

Nowoczesna ekspozycja i bogatsza oferta muzealna

Sercem odnowionego Zamku Żupnego będzie stała, multimedialna wystawa poświęcona historii wielickich żup solnych. Ekspozycja zostanie zaprojektowana z myślą o przystępności i atrakcyjności – zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym i interaktywnym instalacjom, zwiedzający będą mogli w nowy sposób poznawać wielowiekowe dzieje wydobycia i przetwarzania soli, a także rolę tego miejsca w rozwoju regionu.

Nowa oferta edukacyjna i kulturalna ma przyciągnąć nie tylko turystów, ale także stałych bywalców oraz młodsze pokolenia mieszkańców Wieliczki. Przestrzenie przeznaczone na warsztaty, spotkania i wydarzenia mają służyć budowaniu tożsamości lokalnej oraz popularyzacji wiedzy o żupach i zamku.

Budżet i harmonogram realizacji inwestycji

Na realizację przedsięwzięcia przeznaczono ponad 50 milionów złotych. Główne źródło finansowania stanowią Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS), które zapewnią ponad 30 milionów złotych. Pozostała część środków pochodzić będzie z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz z własnych zasobów muzeum. Władze placówki podkreślają, że zabezpieczone finansowanie pozwala na realizację wszystkich planowanych prac w zakładanym terminie.

Jeśli nie pojawią się nieprzewidziane przeszkody, pierwsi zwiedzający będą mogli zobaczyć efekty modernizacji już w drugiej połowie 2028 roku. Modernizacja prowadzona będzie etapami, z troską o zachowanie zabytkowego charakteru obiektu i ochronę oryginalnych elementów architektonicznych.

Nowy rozdział w historii Zamku Żupnego

Planowana inwestycja to coś więcej niż remont zabytku – to strategia rozwoju lokalnej kultury i edukacji. Jak zapewnia dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, Jan Godłowski, projekt modernizacji jest efektem wieloletnich przygotowań i rozmów na temat potrzeb mieszkańców oraz oczekiwań turystów. Dzięki przebudowie zamek zyska nowe życie, a miasto jeszcze mocniej zaznaczy swoją obecność na mapie ważnych ośrodków dziedzictwa historycznego.

Modernizacja Zamku Żupnego otwiera przed Wieliczką nowe możliwości. Zabytek stanie się nie tylko miejscem pielęgnowania pamięci, ale także aktywności społecznej, edukacyjnej i kulturalnej. Rozbudowana infrastruktura, atrakcyjne wystawy i przestrzenie wspólne mają szansę przyciągać zarówno mieszkańców, jak i gości z zewnątrz przez kolejne dekady.

źródło: facebook.com/Wieliczka